Obiektywizm vs subiektywizm w tradingu II

Zdecydowanie łatwiej zaufać transparentnemu i obiektywnemu systemowi, aniżeli systemowi pełnym intuicji i niewiadomych. Proste reguły w systemie stworzonym w sposób obiektywny charakteryzują się dużą transparentnością i o wiele łatwiejsze jest jego zrozumienie. Daje to traderowi możliwość lepszego poznania zachowania danej strategii, jej wyników i podjęcia decyzji o dalszym jej rozwijaniu i stosowaniu, czy też zamieceniu pod dywan. Niestety błędy poznawcze i przekonania tradera bardzo często powodują, iż strategia zostaje już w pierwszych etapach jej tworzenia zamieciona pod dywan. Niekiedy backtesty decydują o zaprzestaniu rozwijania/wdrażaniu danej strategii, ale decyzja może być błędna z uwagi na źle przeprowadzony backtest.

Ze względu na lenistwo, czy też niechęć do wysiłku umysłowego, wielu próbuje korzystać z gotowych rozwiązań, a ocenę przeprowadzają na podstawie załączonych wyników w postaci wyciągu z rachunku brokerskiego, czy też wyników backtestu. Stosowanie tej metody w ocenie przydatności danej strategii niesie spore ryzyko – tyczy się to głównie płatnych strategii – z uwagi na niemożliwość weryfikacji poprawności informacji zawartych w statementach, czy backtestach.
Dlatego każdego tradera zawsze będę zachęcać do własnoręcznego obiektywnego testowania systemów, jeśli zdecydują się już na korzystanie z tego typu usług. Obiektywizm, czyli ocena na podstawie dowodów, a nie przekonań i opinii osób trzecich.

Należy jednak pamiętać, iż obiektywizm i trading są ściśle połączone z prawem wielkich liczb. Oznacza to mniej więcej tyle, iż jeżeli robimy test danej strategii należy wykonać go na odpowiednie dużej liczbie danych.

Jeżeli patrząc na wykres DAX Futures pod kątem przydatności jednej ze strategii związanych ze strefą cen uśrednionych 50-SMA na H1 (wybicie strefy 50-SMA przez świecę H1), można dojść do mylnych wniosków jeżeli próbka będzie zbyt mała. Na pierwszy rzut oka widać, że jest to coś słabego.

Jednak jest to zdecydowanie zbyt mała próbka obejmująca zbyt krótki okres, a co więcej jest to tylko i wyłącznie wizualna ocena. Oczywiście wizualna ocena na większej próbce może być dobra w wielu przypadkach jednak trader musi się liczyć, iż nie jest to wystarczająca metoda, jeśli np. strategia zdaje się być „ok”.

Dopiero obiektywna ocena pozwoli wysnuć konkretne wnioski. Do tego mogą dojść osobiste predyspozycje np. trader czuje się komfortowo tylko i wyłącznie grając na wzrosty, więc może zbadać taką strategię pod kątem sygnałów kupna. Tym samym otrzyma informację o 66 sygnałach „kupuj” na wybiciach strefy cen uśrednionych 50-SMA w 2016 roku.
66 sygnałów, czyli średnio ponad 1 sygnał tygodniowo.

Trader powinien zastanowić się, czy te 66 sygnałów transakcyjnych rocznie to wystarczająca, zbyt duża lub mała liczba. Musi również wziąć pod uwagę fakt, iż w przypadku decyzji o stosowaniu strategi trafić może od razu na okres strat. Więc wraz z samym znalezieniem metodyki wejść/wyjść musi opracować odpowiednie zarządzanie kapitałem.

W tym konkretnym przykładzie strategia wygenerowała w roku 2016 18 fałszywych sygnałów long na DAX Futures. Przy stosowaniu sztywnego zlecenia stop loss i sztywnym stosunku zysku do ryzyka max 1:1 średnia stopa zwrotu wyniosłaby minimum 1.4% na sygnał, co jest wynikiem całkiem dobrym. Jednak wiązałoby się to z faktem, iż sygnały L generowane przez strategię nie są do końca wykorzystywane. Aczkolwiek wynik kwotowy tak naprawdę jest uzależniony od predyspozycji psychologicznych i finansowych tradera.

Przy maxymalnym wykorzystaniu strategii na DAX Futures oraz optymalnym zarządzaniu kapitałem, czyli dla rynku CFD byłaby to pozycja 0.1 lota na każde 10 000 zł, strategia taka wygenerowałaby średni zysk 6.05% na sygnał przy ponad 405% zysku w ciągu roku. Co zarówno przy zoptymalizowanym ryzyku jak i maksymalnym wykorzystaniu lewaru stawia tę strategię wśród strategii wartych obserwacji jeśli spełnia ona oczekiwania tradera.

Niestety bez obiektywnego podejścia takich informacji nie uzyskamy o żadnej strategii.

Jeżeli już trader zdecyduje się na korzystanie z danej strategii i nie będzie jej automatyzować, musi cholernie uważać na własne błędy poznawcze. Szczególnie wielu młodych trederów ma problem z dyscypliną i trzymaniem się zasad, a w pewnym momencie dochodzą do wniosku iż są mądrzejsi od strategii i ich wiedza jest znaczenia lepsza. Mimo iż rzeczywiście trader jest mądrzejszy i ma większą wiedzę od „marnego” algorytmu, nie jest jednak pozbawiony błędów poznawczych. To właśnie te błędy powodują przekonanie, iż trader jest w stanie podjąć lepszą decyzję aniżeli stosowany przez niego algorytm. Niestety tak nie jest i trader bardzo często podejmuje błędne decyzje. Algorytm jest pozbawiony błędów poznawczych, bo mówiąc kolokwialnie jest po prostu głupi i nie myśli. Więc w podejmowaniu decyzji algorytm będzie zawsze lepszy aniżeli „spaczony umysł” tradera.

Błędów poznawczych nie da się wyeliminować ot tak sobie i tutaj nie pomogą książki, obejrzenie 10h filmików. Pozbycie się tych błędów wymaga solidnej pracy nad sobą, człowiek nie zmienia się na zawołanie. Co najwyżej może modulować swój charakter.

Trader posiadający obiektywne systemy nie winien zmieniać reguł w sposób uznaniowy bez obiektywnego sprawdzenia, czy też taka zmiana jest ok. Jeżeli sygnał kupna zależny jest od spełnienia warunku, jakiekolwiek inne wejście przed spełnieniem warunku jest subiektywną oceną „bo będę mieć lepszą cenę, skoro wygląda na to, że będzie rosnąć”.

Jeżeli trader nagminnie będzie dopuszczać uznaniowość w swoim systemie istnieje duża szansa na niepowodzenie. Co innego jeśli dokona backtestu, czy np wejście 20-30 pkt wcześniej nie da lepszych rezultatów.

Niestety to błędy poznawcze są jedną z przyczyn porażek zarówno na poziomie retail tradingu, czy poziomie instytucjonalnym. Pro traderzy również bardzo często popełniają te błędy.

Należy jednak pamiętać, iż automatyzacja swojej strategii eliminuje wiele pułapek psychologicznych czekających na tradera. Natomiast automatyka w tradingu jest niemożliwa bez obiektywnego podejścia.