Strefy wyprzedania i wykupienia

„Rynek wszedł w zdecydowaną fazę wykupienia/wyprzedania” tego typu stwierdzenia bardzo często przewijają się we wszelakich analizach, czy wśród samych traderów. Jednak niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego co tak naprawdę oznaczają te dwa pojęcia, a co więcej mogą być przyczyną podejmowania mylnych decyzji.

Warto chwilę się zastanowić co oznacza słowo wykupienie. Na chłopski rozum zdawałoby się, iż jest to sytuacja w której na rynku brakuje kupujących, po tym jak ceny osiągnęły maxima i kurs nie ma siły rosnąć. Jednak, czy aby na pewno ? Przecież brak wzrostów na danym walorze może być spowodowany brakiem podaży. Jeżeli rynek dotarł do określonego poziomu może się zdarzyć, iż liczba ofert sprzedaży jest na tyle mała, a spread pomiędzy tymi ofertami jest tak odległy, że kupno po najbliższej ofercie sprzedaży jest nieopłacalne, lub po prostu nie ma czego kupić. Oczywiście przy bardzo płynnych instrumentach, sytuacja w której brakuje ofert sprzedażowych jest mało prawdopodobna. Tym bardziej sytuacja mało prawdopodobna na rynku terminowym.

Logiczna definicja „wykupienia” zdaje się być również sprzeczna z ogólnie przyjętym przekonaniem, iż „grubasy” przewożą „małych graczy”. W przypadku wzrostów oznaczałoby to mniej więcej tyle, iż aktywacje zleceń „SL” dla pozycji krótkich musiałaby zachodzić automagicznie bez pojawiania się zleceń kupna na rynku. Przyznacie, dość dziwne.

W analizie technicznej definicja wykupienia sprowadza się nie tyle co do samego wzrostu ceny, ale oscylatorów których wartości znajdują się w strefach wykupienia bądź wyprzedania. Niestety tutaj dochodzimy do niesamowitego paradoksu. Jeżeli spojrzymy na dwa najpopularniejsze wskaźniki mierzące poziomy wykupienia/wyprzedania, czyli RSI i Stochastic oraz zrozumiemy jak wartości tych wskaźników są wyliczane, mamy sytuację wręcz komiczną. Zarówno RSI jak i Stochastic mierzą siłę popytu i podaży. Oznacza to mniej więcej tyle, że oscylator wskazujący strefę wykupienia pokazuje nam, iż na rynku jest niesamowita presja popytowa.

Niesamowita presja popytowa, czyli zjawisko potrzebne do tego, aby trend był kontynuowany. Jak słusznie zauważa Van Tharp wiele strategii podążających za trendem nie przynosi spektakularnych zysków. Co więcej podążający za trendem bardzo często mylą się z uwagi na winszowanie zasadzie ‚Kupuj dołki, sprzedawaj szczyty’, a winą za porażki trend followersów Van Tharp obarcza granie na poziomy wykupienia/wyprzedania i nierozumienia tychże definicji.

Handel na strefy wyprzedania/wykupienia daje sygnały o dużym prawdopodobieństwie tylko i wyłącznie w strefach konsolidacji. W rynku trendującym są przyczyną wypadania pozycji na margin call, lub stop losach co w połączeniu z brakiem zarządzania ryzykiem/kapitałem daje skutki takie jakie przedstawia KNF w swoich statystykach. Być może chwila wysiłku na sprawdzenie jak działa dany wskaźnik określający wyprzedanie/wykupienie mogłaby uchronić niejednego tradera.

Spójrzmy na notowania ropy WTI i wskaźnik RSI na interwale dziennym.

Tutaj wykres wyraźnie pokazuje, iż nigdy nie jest tak tanio, by nie mogło być taniej. Oczywiście ktoś może zadać pytanie, ale przecież widać momenty, w których rynek rósł. Oczywiście, że rósł jednak w tym czasie wielu trend followerów grających na wykupienie/wyprzedanie potraciło majątki.

Poniżej potencjalna strata 30 000 $ przy zagraniu L na strefę wyprzedania bez odpowiedniego money management.

Zanim ktoś podejmie decyzję na podstawie wykupienia/wyprzedania warto zadać sobie trochę trudu i dokładnie przeanalizować rynek, bo wbrew temu co pokazują niektóre wskaźniki, niekoniecznie mamy do czynienia z wykupieniem/wyprzedaniem. Suche pojawienie się stwierdzenia „wykupienie” w analizie i zagranie na krótko może mieć katastroficzne skutki dla naszego portfela.

Osobiście już dawno przestałem grać na strefy wykupienia/wyprzedania, a powód był dość prosty:

Podsumowując. Zdaje się, że nie ma jednoznacznej definicji wykupienia/wyprzedania i prawdę powiedziawszy ciężko stwierdzić, czy rzeczywiście rynek może w ogóle znajdować się w tego typu fazach.

ps. grający na NewConnect mogą mówić o wykupionym rynku, gdy cały free float znajduje się w rękach grubasów :-)